Posts

Showing posts from May, 2018

चिरनेर : झाकलेला आणि राखलेला इतिहास

Image
चिरनेर : झाकलेला आणि राखलेला इतिहास         गाभाऱ्याच्या पायऱ्यांचा थंडगार स्पर्श, दगडी दिव्याचा मंद प्रकाश आणि वर्तुळाकार घुमटाखाली पितळी सापाने वेढलेले कोरीव शिवलींग. गळ्यात नक्षीदार पट्टे असलेल्या कलात्मक नंदीला नमस्कार करून गेल्यावर दिसणारे हे दृश्य. हे दृश्य आहे ‘ महागणपती ’ तिर्थक्षेत्र म्हणून नावारुपाला येत असलेल्या उरण तालुक्यातील चिरनेर गावातील शीव मंदिराचे. मंदिराच्या शेजारील तलाव     सुंदर अशा तलावाशेजारील या परिसरात पेशवेकालीन महागणपती मंदिर, मारूती मंदिर, पुरातन शीव मंदिर, भैरवनाथाचे मंदिर आणि जंगल सत्याग्रहातील हुतात्म्यांचे स्मारक असे बरेच काही आहे. त्याचबरोबर गावाबाहेरच्या डोंगरावरील अलिकडच्या काळात निर्माण झालेले ‘इंद्रायणी’ देवस्थानही प्रसिद्ध आहे. संकष्ट चतुर्थी आणि सुट्टयांच्या दिवशी या गावाचे रुपांतर पर्यटनस्थळात  होते. चिरनेर म्हणजे महागणपती... चिरनेर म्हणजे जंगल सत्याग्रह... चिरनेर म्हणजे इंद्रायणी देवस्थान...      पण चिरनेर म्हणजे केवळ इतकेच नाही, आणखी काहीतरी या परिसरात आहे, जे या परिसराच्या इ...

आमचे जीवाची माती

Image
🍁🍃 आमचे जीवाची माती 🍂🍁 उधानाचा पानी🌊 घरादारान घुसला नं धरनांचा पानी तोंड फिरवून रूसला😒 हिव खालीव दमभं आथा निंभाराचा चटका नं तखरं देशावरती बोलतं गारांचा फटका वारा 🌪सुटतंय तरी पुन घामाच्या धारा,😰 चइन नाय जीवाला सकाल-सांचे 🌄पारा दर्यान नाय गवं पयलेसारकी मासली,🐠 आगरी-कोल्यांची तं साली जिंदगानीच भासली.😔 रानान 🌳आथा ऱ्हाला नाय जीव नं जान,🍂 डोंगराची🗻 माती जेली ऱ्हाली नाय शान या असां कसां सगला उलटफेर झाला?🤔 पयलेसारका पुना मातोसरीचा फेरा आला!👹 डोंगर इकलंव त्याचा पैसा 💰आज मोप हाय, मातोसरीचा नाय यो माती सरलंचा🌋 कोप हाय. 🌾मालान नाय ठेवलीव यक गवताची पाती,🌱 तुमचा निसता भराव नं आमचे जीवाची माती. - तुषार म्हात्रे, पिरकोन(उरण)

विमला कोण होती?

Image
विमला कोण होती? (What’s in the name - नावात काय आहे?)               करकचून उन लागत होतं. अशा कडक उन्हातच उरणला एका लग्नसमारंभात हजेरी लावून घरी येण्यासाठी निघालो. शहरातल्या अंतर्गत रस्त्यांची कामे चालू असल्याने ‘ट्राफिक जाम’ मध्ये फसलो.  गुप्तधनाचा शोध चालल्यासारखे रस्ते खोदलेले, म्हणून नेहमीच्या मार्गाने जाण्याऐवजी उरणमधील विमला तलावाच्या बाजूने बाईक काढली. तळ्याच्या बाजूला असलेल्या रस्त्यावर ‘गोळा-सरबत’च्या गाडीने लक्ष वेधले. थंडगार लिंबू सरबत घेतली. चव नेेहमीपेक्षा वेगळी होती; बहुधा नजरचुकीने आज ग्लास धुतले गेले असतील! एकेक घोट घेत ( सरबताचा ) समोर तलावाकडे नजर टाकली. थंडगार पाण्यात पाणपक्षी डुबक्या मारत होते. मलाही तीच इच्छा झाली. सध्या डुंबण्यालायक वाटणारा हा तलाव कधीकाळी पिण्यालायक होता . या शहराला पिण्याच्या पाण्याचे तीन महत्त्वपूर्ण तलाव होते. त्यापैकी एक उरण-मोरा(मौर्य?) रस्त्यावर, दुसरा उरण-करंजा रस्त्यावर आणि हा तिसरा शहराच्या मध्यवर्ती - ‘विमला तलाव’ . सभोवतालच्या राखलेल्या हिरवाईने नटलेला, शांत परिसरा...